İSLÂMİYET ETKİSİNDE TÜRK RESMİ

[Oguzhan_16]

Türklerin islam dinini kabul etmesinden sonra, resim sanatı daha çok dinsel etkilerin altına girmiştir. Putperestliğe karşı olan islam dini, bazı yanlış yorumlar sonucu heykel ve resim sanatının karşısına yasaklar çıkartmıştır. Aslında yeniliklere ve sanat gelişimine açık olan islamiyet, yanlış yorumlarla bu amaca hizmet edememiştir. Bu etkiler altında kalan Türkler de ruhlarındaki resim yapma isteklerini süsleme ve güzel yazı yazmaya yönelerek tatmin etmişlerdir. Selçuklular devrinde süsleme sanatı mimarı yapıtlara da girmiş, taş üzerine kabartma olarak yapılan bu çalışmalarda insan, hayvan ve bitki motifleri süs unsuru olarak kullanılmıştır. Önceki devirlere göre büyük bir gelişme gösteren minyatür resimlerde de genellikle din dışı konular ele alınmıştır. Osmanlılar zamanında ise minyatür alanında gerçek bir gelişme görülür. Bu devirde minyatür ve duvarlara süsleme yapanlara nakkaş denilirdi.

18. yy.'da yaşamış olan Levni, minyatür sanatının en güzel örneklerini vermiştir. Bu yüzyılda imparatorluğun batıya doğru yönelmesi Levni'nin minyatürlerinde de görülmüştür. Önceleri çok figürlü konular ele alındığı halde Levni az figürlüleri hatta tek figürleri işlemiştir. Çalışmalarında kişilerin karakterlerini belirlemeye çalışmış; o yıllarda memlekete gelen batılı ressamların etkisi ile az da olsa perspektif kurallarına uymaya çalışmıştır. II. Mahmud'un kendi portresini yağlı boya yaptırarak çoğaltması, resim tarihimizde minyatür devrin hemen hemen sonu sayılır. Batılı ressamların memleketimize gelmesi, askerı okullara resim derslerinin konulmuş olması ve bu okullarda yetişen yetenekli öğrencilerin Avrupa'ya gidip sanatlarını geliştirmesi ile Türk resminde batı etkisi görülmeğe başlar.