İSHAL HASTALIĞI

[Oguzhan_16]

Dışkılama sayısının artarak, dışkının sulu halde atılmasına ishal denir. İshalde dışkının görünümü değişebilir. Dışkı sulu, kanlı, yeşil vb. görünüm alır. İshal, teşhis ve tedavisi kolay bir hastalık olmasına rağmen çocuklarda hala çok fazla ölüme neden olmaktadır. İshal oluşmasının bir çok sebebi vardır. Bunları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- İshal yapan mikroorganizmaların kirli su ve besinlerle ağız yoluyla alınmasıyla,
- Mikropların zehirleriyle bulaşmış besinlerin alınmasıyla,
- Bebeklerdeki beslenme hatası nedeniyle,
-Çocuklarda bağırsak dışı enfeksiyonların eşik etmesiyle (nezle, zatürree vb),
- Bazı ilaçların yan etkileriyle,
- Bağırsak kurtların nedeniyle,
- Aşırı korku ve heyecan gibi faktörler ishal oluşmasının başlıca nedenleri arasındadır.
İshal hemen her yaş grubunda çok görülen bir hastalıktır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi özellikle çocuklarda çok öldüren bir hastalıktır. Genellikle 5 yaşın altındaki çocuklarda daha sık görülür. Bu yaş grubundaki ishal ölümleri diğer yaş grubundaki çocuklara göre daha fazladır. İshalin öldürücü bir hastalık olmasının nedeni vücudun ishal sırasında su ve tuz kaybetmesidir. İshal sırasında su ve tuz kaybının belirtilerinin bazıları; halsizlik, huzursuzluk, şuur kaybına neden olabilecek bir dalgınlık, göz yuvarının çukura kaçması, ağızdaki normal ıslaklığın kaybolarak ağzın kuruması, deri esnekliğini kaybeder. Normalde karın derisi tutulup kaldırıldığında eski durumunu aldığı halde ishalli durumda eki halini almadan bir süre buruşuk kalması, idrar miktarının azalması, nabzın zayıflaması ve sayı olarak artmasıdır. İshal özellikle çocuklarda öldürücü bir hastalık olduğundan en kısa sürede tedavi edilmesi gerekir. İshal tedavisinde yapılacak ilk iş ishal sırasında kaybedilen su ve tuzları en kısa sürede yerine koymaktır. İshal hastasına, hekime götürülünceye kadar bol miktarda kaynatılarak soğutulmuş su verilmelidir. İshal sırasında hekime baş vurulmadan kesinlikle ilaç kullanılmamalıdır.
İshal tedavisi için sağlık kuruluşlarından ve eczanelerden kolayca sağlanabilen ishal paketlerinden faydalanılabilir. Sağlık personeline danışılarak, önerileri doğrultusunda ishal paketlerinden özel sıvı hazırlanarak kullanır. İshal poşetlerinin bulunamadığı durumlarda aynı ünite içinde beslenme başlığında açıkladığımız gibi evde ishal için sıvı hazırlanarak kullanılır. Yukarıda açıkladığımız gibi ishal hastasının kaybettiği su ve tuzun en kısa sürede tamamlanması gerektiğinden hastanın beslenmesi büyük önem taşır. Eğer ishal hastası çocuk ise ve anne sütüyle besleniyorsa diğer bir ifadeyle hasta emen bebek ise anne sütüne devam edilmelidir. Anne sütü dışındaki besinlerle beslenen çocuklara pirinç lapası, ayran, yoğurt, çay, patates püresi, şeftali, elma, havuç suyu ve püresi verilmelidir. Tuzlu ayran içilmesi ve su ve tuz kaybı açısından oldukça önemlidir. Buraya kadar yapılan açıklamalardan sonra ishalden korunma yollarını aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
- İshalden korunmada yapılacak ilk iş temizlik kurallarına uymaktır.
- Eller her tuvaletten sonra hiç bir yere dokundurulmadan bol sabunlu suyla yıkanmalıdır.
- Meyve ve sebzeler tüketilmeden önce bol suyla yıkanmalıdır.
- İçme sularının temizliğine dikkat edilmelidir.
- İçme suyunun karşılandığı kuyular tuvaletlerden uzak olmalıdır.