TÜTÜN VE SİGARA BAĞIMLILIĞI

[Oguzhan_16]

Tütün ve sigara kullanılması alışkanlık haline gelerek tüm toplumu etkileyebilecek bir duruma gelmiştir. Oldukça zararlı olan sigara ve tütünün bu derece yaygın bir duruma gelmesine bir çok etken neden olmaktadır. Bu etkenlerden bazılarını aşağıdaki gibi özetleyebiliriz;

* Sigara reklamları için büyük paralar ayıran sigara üreticisi şirketler ayırdıkları bu paralarla televizyon ve basın gibi medya araçlarıyla büyük kitleleri etkilemeleri,

* Sigaraya başlamada bir diğer etken, özellikle ergenlik dönemlerinde kişinin kendisine olan güvensizliğini yenmek ve güven kazanmak içindir.

* Sigaraya başlama nedenlerinden birisi de kendine güveni olmayan gencin kendisini arkadaş çevrelerine kabul ettirmesi içindir. Gencin sigara içmekle, bağımsız olduğu düşüncesinde olmasıdır.

* Gencin, sevdiği sanatçıları televizyon ve sinemalarda ellerinde sigara ile görmesi bu sanatçılara özenti duyulmasına neden olur. Böylece gencin, sigaraya ilgi duyması ve deneme isteğinin oluşması sigaraya başlaması için bir etkendir.

* Kişilerin üzüntü ve sevinç anlarında sigara yakmaları, sigaraya başlama nedenlerindendir. Kısaca büyüklere özenme, arkadaş çevresine kendisini kabul ettirme, yalnızlıktan kurtulma, kişiliğini kanıtlama, üzüntü ve sıkıntı vb. bir çok etmen sigaraya başlama nedenlerindendir.





Tütün ve sigaranın zararları : Tütün ve sigaranın kullanılması kişide alışkanlık, daha sonra da bağımlılık yapar. Tütün ve sigaranın yaptığı bağımlılık fiziksel bağımlılıktan çok psikolojik bağımlılığa neden olur. Tütün ve sigaranın içinde çok sayıda sağlığa zararlı zehirli maddeler bulunmaktadır. Yapılan araştırmalarda sigarada iki binden fazla zararlı madde bulunduğu tespit edilmiştir. Sigarada bulunan bu zararlı maddeler arasında en önemlileri ise nikotin, karbonmonoksit, amonyak, katran, fenol vb. dir. Bu zararlı maddeler vücuttaki doku organ ve sistemleri etkileyerek çeşitli hastalıklara neden olurlar. Sigaranın zararlarından bazılarını kısaca açıklamaya çalışalım.

Sigara ve akciğerler : Sigara, içinde bulunan katran gibi zararlı maddelerden dolayı bronşit, amfizem, akciğer kanseri gibi hastalıklara neden olur. Sigaranın akciğerlerde neden olduğu en önemli hastalık akciğer kanseridir. Yine sigara gırtlak kanserine de neden olur. Sigaranın neden olduğu bir diğer sorun ise amfizemdir.

- Solunum yolu hastalıklarına yakalanma oranı yüksektir.
- Öksürük ve balgam çıkarma oranları ortalama altı kez fazladır.
- Süregen akciğer hastalıklarının görülme sıklığı ortalama altı kez fazladır.

Bütün bunların yanında sigaranın solunum sistemi üzerinde de olumsuz etkisi vardır.
Sigara içenlerde solunum yollarına yakalanma riskinin yüksek olmasının en önemli nedenlerinden birisi soluk borusundaki titrek tüylerin görev yapamamasıdır. Normal olarak soluk borusunda bulunan titrek tüyler solunumla birlikte gelen yabancı maddeleri tutar, yutağa doğru geri iterek, akciğere ulaşmasını önler. Sigara içindeki katran titrek tüyleri birbirine yapıştırdığından bu tüyler görev yapamaz. Dolayısıyla akciğerlere, bulaşıcı hastalıklara neden olan mikroplar daha kolay ulaşır.
Sigara, kalp ve dolaşım sistemi : Sigarada bulunan nikotin çok zehirli bir maddedir. Örneğin; nikotinin bir damlası bir tavşanı rahatlıkla öldürebilir. Sigara içen kişi sigaranın dumanıyla birlikte nikotini alır. Nikotin doğrudan kana geçerek kalp ve akciğerlerin çalışmasını olumsuz etkiler. Nikotin beyindeki dolaşım ve solunum merkezlerini doğrudan etkileyerek ilgili organların çalışmasını bozar. Örneğin;kan damarlarının büzülmesine ve kalbin hızlı çalışmasına neden olur. Aşırı sigara içenlerin ayak damarlarında büzülme ve buna bağlı olarak ayaktaki kan dolaşımında düzensizlik görülür. Buerger (bürger) hastalığı denilen bu hastalıkta ayaklar gangren olur. Dolayısıyla ayağın kesilmesi gerekebilir. Yine sigara içinde bulunan radyoaktif maddeler kanser ihtimalini artırır.

Sigara ve insan ömrü : Sigara bir çok hastalığın nedeni olduğundan insanların zamanında önce ölümüne neden olur. Sigara içmek insan ömrünü kısaltan ağır çekimli bir intihardır. Sigaranın zararlarından korunmanın tek yolu sigarayı içmemektir. Sigara nedenli ölümlerin en önemlileri koroner kalp yetmezliği, sigaraya bağlı kanserler ve değişik solunum sistemi hastalıklarıdır.

Sigara ve üreme sistemi : Sigara, spermlerin hareketinin azalmasına neden olur. Spermlerin hareketinin yavaşlaması ise kısırlığa neden olabilmektedir. Ayrıca sigara içenlerde prostat kanserinin görülme oranı daha fazladır. Sigara, kadın ve erkeklerde on kat daha fazla kısırlık görülmesine neden olmaktadır.

Sigara ve gebelik : Sigara içen bir anne kendine zarar vermekle kalmaz gebe kaldığında karnındaki bebeğe de zarar verir. Sigara içen gebe annelerin düşük yapma oranı sigara içmeyen annelere göre dörtte bir oranında daha fazladır. Aynı şekilde sigara içen gebe annelerin çocukları normal kilonun altında doğma oranları, diğer annelere göre iki kat fazladır. Sigara içen gebe annelerin ölü doğum yapma oranları da içmeyenler göre daha yüksektir. Gebelik sırasında içilen sigara anne karnındaki bebeği etkilediği gibi doğumdan sonraki büyüme ve gelişme dönemini de olumsuz etkiler. Sigara içen annelerin çocuklarının zekaları, sigaradan olumsuz etkilenir. Hatta bu durum çocuğun okul hayatında ki başarısını da olumsuz yönde etkiler.

Sigara ve sindirim sistemi : Sigara ülser ve gastrit, gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarının görülme oranını artırır. Dudak kanseri tehlikesi yüksektir.

Pasif içicilik : Yukarıda açıklamaya çalıştığımız sigaranın zararlarından korunmak için ilk yapılacak iş sigaranın içilmemesidir. ununla birlikte sigara içilen ortamdan uzak durulmalıdır. Kişi, sigara içmediği halde sigara içilen ortamda bulunursa pasif içici duruma düşer. Pasif içici durumundaki kişiler en az sigara içenler kadar zararlı etkiye maruz kalır. Bu nedenle sigara içilen kaplı ortamlardan uzak durmak gerekir. Aynı odada çalışan kişilerden sigara içmeyenler sigara içenleri kendi sağlığını korumak için sigara içmemesi konusunda uyarmalıdır. Kısaca kapalı ortamlarda ve çocukların odalarında kesinlikle sigara içilmemeli, içenler de uyarılmalıdır. Sigara konusunda hazırlanan yasanın kabul edilmesiyle kapalı yerlerde sigara içilmesine sınırlama getirilmiş olduğu gibi 2008 yılında alınan yeni kanunlarla ileride sigara konusunda önemli kararlar alınacak ve uygulanacak hale gelecektir. Bunun sayesinde daha sağlıklı bir hayat ile karşı karşıya geleceğimiz için sevinmeli ve sigara içen arkadaşlarımızı, dostlarımızı sigarayı bırakmaları için ikna etmeleri el birliğiyle bu olayın üstünden kalkmalı daha huzurlu ve sağlıklı bir hayata kavuşmalıyız.