ERGENLİK DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ

[Oguzhan_16]

Ergenlik dönemi çocuklukla yetişkinlik arasındaki geçiş dönemidir. Bu nedenle kendine özgü özellikleri taşır Bu dönemin en önemli özelliği hızlı bedensel, ruhsal ve cinsel gelişmenin görülmesidir. Ergenlik döneminin de içinde bulunduğu büyüme ve gelişme dönemlerindeki vücut oranındaki değişmeler belirgin bir şekilde kendini gösterir. Daha önce de belirttiğimiz gibi 12-21 yaşlar arası ergenlik dönemidir. Ergenlik çağına giriş yaşı cinsiyete ve iklime göre değişir. Kızlar ergenlik dönemine erkeklere göre 2 yıl daha önce girer. Sıcak ülkelerde ergenlik çağına girme, İsveç, Norveç gibi soğuk ülkelere göre daha erken olur. Ergenlik döneminde boy uzaması erkeklerde 10-30 cm, kızlarda ise 10-20 cm arasındadır. Aynı şekilde ergenlik döneminde ortalama 15 kg kadar kilo artışı meydana gelir. Kilo ve boy artışıyla birlikte iskelet sistemin de önemli değişiklikler olmaktadır. Yağ dokusunda artma ve kas dokuda gelişme olur. Yağ doku ve kas dokudaki değişiklikler kız ve erkeklerde farklılık gösterir. Kas gelişimi erkeklerde kızlara göre daha fazla, yağ dokusundaki artış ise kızlarda erkeklere göre daha fazla oluşur. Ergenlik dönemindeki değişikliklerin bir diğeri de hormonlardaki artıştır. Özellikle büyüme hormonu ile eşeysel hormonlarda artış olur. Kısaca Ergenlik dönemindeki kızlarda ve erkeklerdeki değişiklikleri açıklayalım.

Ergenlik Dönemindeki kız çocuk : Ergenlik dönemine giren kız çocuklarında bazı değişiklikler görülür. Ergenlik dönemindeki kız çocuğunda ikincil değişiklikler oluşur. Bu değişiklikler sonucu ergenlik dönemindeki kız çocukların vücutlarında keskin çizgiler kaybolmaya, kollar, bacaklar ve diğer organları bir kadındaki gibi biçimlenmeye başlar. Koltuk altları ve cinsel bölgelerde kıllanma olur. Yüzlerde sivilceler oluşabilir. İkincil değişikliklerin yanında meydana gelen asıl değişiklikler yumurta hücresinin olgunlaşması ve buna bağlı olarak meydana gelen adet kanamalarının başlamasıdır. Ergenlik döneminde kızlarda adet kanamalarının başlangıcı genellikle 10-13 yaşlarıdır Adet kanamaları başlangıcı bazen 15-16 yaşlarına kadar gecikebilir. Adet kanaması, döllenmiş yumurtanın kopan rahim içi epitel, kan ve akıntılarla dışarı atılma olayıdır. Yumurtalıklarda yumurtanın olgunlaşması, olgunlaşan yumurtanın rahime doğru ilerlemesi, bu sırada rahim içindeki değişikliklerle, daha sonra döllenmiş yumurtanın, adet kanaması ile ayrılması olaylarının tamamına bir adet döngüsü denir. Adet döngüsü normal olarak 28 gündür. Erişkin bir kadının yumurtalıklarından her 28 günde bir yumurta olgunlaşarak atılır. Yumurta hücrelerini olgunlaşarak atılır. Yumurta hücrelerine olgunlaştıktan sonra yumurtalıktan atılması olayına ovulasyon denir. Ovulasyonla yumurta kanalına ( fallop tüpü ) atılan yumurta hücresi erkek eşey hücreleriyle birleşirse döllenme olayı gerçekleşir. Döllenme olayından sonra gelişme rahimde olacağından rahim gebelik için hazır duruma gelir. Kan damarları bakımından zengin hale gelen rahimin iç tabakası kalınlaşır.

Eğer gebelik meydana gelmeyecek olursa kalınlaşan bu yüzey tabakası kanama ile birlikte atılır. Adet kanaması denilen bu olay 45-49 yaşlarına kadar sürer. Bu nedenle 15-49 yaşlar arasındaki kadınlar doğurgan çağdaki kadınlar olarak kabul edilir. Adet kanamaları gebelik oluştuğunda durur. Adet kanamaları ruhsal gerilimlerde, streste ve bazı hastalıklarda düzensizleşebilir. Yolculuk, yorgunluk iklim değişiklikleri de adet kanamasının normal seyrini bozabilir. Adet kanamalarındaki düzensizlik kanamanın ilk yıllarında görülür. İlk yıllardaki bu düzensizlik 2-3 yıl kadar sürebilir. Adet kanamaları 3-5 gün kadar sürer. Kanamanın başladığı ilk gün yeni adet döngüsünün ilk günü olarak kabul edilir.

Ergenlik Dönemindeki Erkek Çocuk : Ergenlik dönemine erkekler kızlara göre daha geç girer. Ancak kızlara göre ergenlik dönemi daha uzun bir dönemi kapsar. Ergenlik dönemindeki erkeklerde bazı değişiklikler görülür. Bunlar ; yüzde sivilcelerin meydana gelmesi, sakal ve bıyıkların çıkması, sesin kalınlaşması, boydaki hızlı artış, kasların gelişmesi vb.leridir.

Ergenlik dönemindeki tipik değişikliklerden olan sesin kalınlaşması ses tellerinin uzamasından kaynaklanır. Sesin kalınlaşması bazen belirsiz bazen de konuşma ahenginde düzensizlik yapacak biçimde olabilir. Ergenlik dönemindeki kız ve erkeklerde görülen değişiklikleri aşağıda karşılaştıracağız. Ergenlik dönemindeki kız ve erkeklerde ortaya çıkan fiziksel, anatomik ve fizyolojik değişikliklerin yanında psikolojik değişikliklerde meydana gelir. Bu değişiklikleri Sağlık bölümümüzden veya alt kategorilerimizden öğrenebilirsiniz.